Informacje dla nauczycieli

CELE PRAKTYKI

W czasie praktyki pedagogicznej studenci powinni mieć możliwość doskonalenia poniższych umiejętności; istotnych dla przebiegu procesu nauczania języka niemieckiego.
Na kompetencję tą składa się:

– planowanie lege artis całych lekcji i bloków tematycznych, zadań domowych, sprawdzianów pisemnych i ustnych,

-dostosowywanie technik nauczania do poziomu, zainteresowań, możliwości i wieku grupy,
– odpowiedni dobór ćwiczeń i zadań oraz organizowanie pracy indywidualnej, w parach i grupach oraz pracy projektowej; - projektowanie i wykonanie prostych pomocy naukowych; efektywne ich wykorzystanie oraz ewaluacja,

– uczestniczenie w przygotowaniu do egzaminów językowych, uczestniczenie w pracy z uczniem zdolnym oraz w pracy przedmiotowych zespołów wyrównawczych;
– uczestniczenie w zajęciach kół zainteresowań oraz w zajęciach wynikających z Karty

Nauczyciela; -kontrola i ocena wyników pracy uczniów,
– kontrola zachowania uczniów w trakcie zajęć, poznawanie technik niewerbalnych, praca nad mową ciała, wyrażanie aprobaty lub dezaprobaty różnorodnymi środkami wyrazu,
– uczestniczenie w życiu Szkoły oraz w jej promowaniu przez pełnienie roli ambasadora języka obcego;
– pomoc w innych działaniach związanych z przedmiotem studiów i działaniami statutowymi Szkoły.

PRZEBIEG PRAKTYKI

Przed rozpoczęciem praktyki student zgłasza się do Opiekuna z ramienia Szkoły i informuje się o przysługujących mu prawach i obowiązkach, podejmuje starania o uzyskanie planu zajęć Opiekuna z ramienia Szkoły oraz wszystkich informacji potrzebnych do bezproblemowego rozpoczęcia praktyk.
Po uzyskaniu tych informacji przekazuje niezwłocznie Plan Opiekunowi z ramienia Uczelni wraz z danymi kontaktowymi Opiekuna z ramienia Szkoły.
3. Podczas praktyki student-praktykant zobowiązany jest do obecności na wszystkich przewidzianych planem lekcji w Szkole lekcjach języka niemieckiego prowadzonych w całym okresie praktyki, z czego zobowiązany jest do przygotowania i samodzielnego przeprowadzenia odpowiedniej ilości godzin lekcji, ustalonej oddzielnymi przepisami. 4. Przed każdą przeprowadzaną lekcją student jest zobowiązany do przygotowania szczegółowego konspektu lekcji, zestawu materiałów, przesłuchania mediów i omówienia pomysłu oraz projektu lekcji z opiekunem z ramienia Szkoły w czasie umożliwiającym wprowadzenie do konspektu ewentualnych zmian i poprawek. Nieprzestrzeganie tego punktu regulaminu grozi niezaliczeniem praktyk.
Każda z lekcji przeprowadzonych przez studenta powinna być bezpośrednio omówiona przez szkolnego opiekuna praktyki, a uwagi umieszczone trwale pod odpowiednim konspektem.
6. Jedna godzina zajęć w okresie praktyk jest oceniana przez Opiekuna z ramienia Uczelni. Student powinien przesłać Opiekunowi konspekt lekcji najpóźniej dzień przed hospitowaną lekcją.
Po przeprowadzeniu przez studenta wszystkich wymaganych zajęć oraz pozytywnym zaliczeniu zajęć, o których mowa w punkcie 6, szkolny opiekun praktyki wypełnia druk Ocena studenta-praktykanta, w którym zawiera swoje uwagi dotyczące różnych aspektów aktualnego przygotowania studenta do samodzielnego nauczania i przekazuje go Praktykantowi.
Praktykant przekazuje całą dokumentację Opiekunowi z ramienia Uczelni, który dokonuje oceny praktyki na podstawie Arkuszu oceny wypełnionego przez nauczyciela, dokumentacji praktyk oraz oceny lekcji hospitowanej. Wpisu dokonuje Kierownik Praktyk.

ZALICZENIE PRAKTYK

Warunkiem zaliczenia praktyk jest:
1. obecność na wszystkich lekcjach w szkole,
2. przygotowanie konspektów lekcji samodzielnie przeprowadzonych,
3. hospitacja zajęć prowadzonych przez nauczyciela – opiekuna praktyk oraz wypełnienia protokołów hospitacji
4. otrzymanie pozytywnej oceny praktyk pedagogicznych od nauczyciela w szkole (przedłożenie arkusza oceny studenta),
5. otrzymanie pozytywnej oceny od opiekuna dydaktycznego z Uniwersytetu Komisji Edukacji Narodowej.

Po zakończeniu praktyki studenci przekazują opiekunowi z ramienia UKEN: 1. 5 konspektów lekcji (2 w języku niemieckim i 3 w języku polskim) 2. arkusz oceny studenta wypełniony przez nauczyciela

harmonogram praktyki
protokoły hospitacji

Opiekun z ramienia Uczelni dokonuje oceny praktyki na podstawie Arkuszu oceny wypełnionego przez nauczyciela, dokumentacji praktyk oraz oceny lekcji hospitowanej. Wpisu dokonuje Kierownik Praktyk.

KRYTERIA OCENY PRAKTYK PEDAGOGICZNYCH PRZEZ NAUCZYCIELA 

W ocenie uwzględnia się cztery aspekty:
1 Przygotowanie do lekcji
2 Prowadzenie lekcji
3 Relacje: student – klasa – uczeń
4 Poprawność językowa

Oceniana jest: solidność i zaangażowanie studenta w przygotowanie lekcji i materiałów pomocniczych, adekwatność doboru materiału ćwiczeniowego, jego rozłożenie w czasie, umiejętność korzystania z podręcznika i innych pomocy dydaktycznych, stosowanie własnych pomysłów studenta.
Oceniana jest: umiejętność realizowania celów, zachowanie proporcji czasowych między poszczególnymi fazami lekcji, sposoby motywowania uczniów do czynnego udziału w lekcji, różnorodność form wprowadzania i utrwalania materiału językowego (gesty, mimika, obrazki, rysunki itp.), sposób poprawiania błędów i podawanie informacji zwrotnej, stosowanie różnych form pracy (np. praca w grupach, parach, indywidualna itp.), odpowiedni dobór materiału ćwiczeniowego i inne.
Zwraca się uwagę na: stosunek studenta do uczniów, na kontakt z uczniami, otwartość i uprzejmość w kontaktach z uczniami, chęć niesienia pomocy, sposób oceniania/nagradzania uczniów, znajomość technik dyscyplinujących klasę i umiejętność ich stosowania.
Oceniana jest poprawność językowa wypowiedzi, zapisu w dzienniku i na tablicy, stosunek wypowiedzi w języku niemieckim do wypowiedzi w języku polskim, dostosowanie sposobu formułowania wypowiedzi przez studentów do poziomu

językowego uczniów.
Arkusz oceny studenta prosimy przekazać studentowi po zakończeniu praktyki lub przesłać Kierownikowi Praktyk.

SYSTEM OCENIANIA PRAKTYK

Ocenę bardzo dobrą otrzymuje praktykant, który:
1) umiejętnie planuje proces dydaktyczny, uwzględniając potrzeby i zainteresowania uczniów oraz ich cechy indywidualne;
2) potrafi zaplanować lekcję stanowiącą spójną całość z logicznie powiązanymi fazami lekcji;
3) ma zawsze starannie przygotowany konspekt i materiały pomocnicze;
4) efektywnie sprawdza w toku lekcji czy i w jakim stopniu założone cele lekcji są osiągane;
5) przeważnie wykazuje się elastycznością i potrafi tak zmodyfikować przebieg lekcji, aby dostosować formy i metody pracy do zaistniałych okoliczności i zwiększyć ich efektywność;
6) umiejętnie korzysta z podręcznika, wykazuje się kreatywnością w doborze materiałów dodatkowych podczas realizacji celów;
7) w umiejętny sposób potrafi posługiwać się językiem obcym tak, aby był on zrozumiały dla uczniów;
8) zachowuje właściwe proporcje pomiędzy językiem obcym a językiem ojczystym;
9) stara się zaktywizować możliwie dużą ilość uczniów i umiejętnie motywuje ich do aktywnego użycia języka obcego;
10) umiejętnie nawiązuje kontakt z klasą, jest przyjazny uczniom;
11) potrafi stworzyć właściwą atmosferę, zapewnia im poczucie bezpieczeństwa i komfort psychiczny;
12) ma świadomość swoich zalet i braków;
13) potrafi analizować swoją pracę i uzasadnić słuszność zastosowanych rozwiązać jak również korygować swoje działania.

Ocenę dobrą otrzymuje praktykant, który:
1) jest kompetentny, potrafi poprawnie zaplanować i przeprowadzić zajęcia, zrealizować wszystkie fazy lekcji z zachowaniem na ogół odpowiednich proporcji czasowych;
2) potrafi zaktywizować większość uczniów, odpowiednio zaadaptować podręcznik i zastosować materiały pomocnicze, dokonać właściwego doboru ćwiczeń stosownie do wieku, poziomu i potrzeb uczniów tak aby osiągnąć założone cele lekcji;
3) ma zawsze poprawnie skonstruowany konspekt i materiały pomocnicze;
4) potrafi stworzyć przyjazną atmosferę sprzyjającą procesowi uczenia się i w sposób poprawny używać języka chociaż nie zawsze zachowuje właściwe proporcje pomiędzy językiem obcym i językiem ojczystym;
5) z reguły potrafi dostosować język którym się posługuje do wieku i poziomu uczniów, zwykle pamięta o sprawdzaniu stopnia zrozumienia go przez uczniów;

6) na ogół dobrze radzi sobie z rozwiązywaniem zaistniałych problemów i potrafi utrzymać właściwą dyscyplinę w klasie;
7) ma świadomość popełnionych błędów i potrafi zaproponować rozwiązania mające na celu eliminację tych błędów w przyszłości.

Ocenę dostateczną powinien otrzymać praktykant, który:
1) w zasadzie potrafi zaplanować i przeprowadzić lekcję, chociaż plan lekcji i dobór ćwiczeń nie zawsze jest dobrze przemyślany;
2) ma zwykle poprawnie przygotowany konspekt i materiały pomocnicze;
3) nie zawsze potrafi gospodarować czasem przeznaczonym na poszczególne fazy lekcji i niektóre ćwiczenia;
4) niejednokrotnie ma problemy z trafnym doborem celów bądź nie potrafi ich jasno sprecyzować i nie zawsze wie jak je w pełni osiągnąć;
5) wykazuje się niewielką umiejętnością zainteresowania uczniów swoją lekcją i motywowania ich do aktywnego użycia języka;
6) aktywizuje często tych samych uczniów a pewne osoby nie mają okazji brać aktywnego udziału w lekcji;
7) stosuje mało urozmaicone jednolite formy pracy i sztywno trzyma się podręcznika lub planu lekcji;
8) buduje niekoniecznie pozytywne relacje: nauczyciel – klasa – uczeń, co wpływa na zahamowanie procesu uczenia się;
9) prezentuje ograniczony repertuar technik pozwalających na zachowanie odpowiedniej dyscypliny w klasie;
10) reaguje pozytywnie na rady i sugestie opiekuna praktyk oraz stara się je zastosować.

Ocenę niedostateczną otrzymuje praktykant, który:
1) nieumiejętnie planuje i realizuje lekcję;
2) formułuje cele nieprecyzyjne lub nieadekwatne do wieku, poziomu i potrzeb uczniów;
3) nie zawsze lub często niepoprawnie ma przygotowany konspekt i materiały pomocnicze;
4) w sposób nieprzemyślany lub przypadkowy dokonuje doboru materiałów dydaktycznych i pomocniczych;
5) prowadzi lekcje nie stanowiące spójnej, logicznej całości, w których zaburzone są proporcje czasowe pomiędzy czasem dla ucznia i dla nauczyciela, a aktywne użycie języka przez uczniów jest wyraźnie ograniczone;
6) powiela te same formy ćwiczeń korzystając tylko z podręcznika;
7) potrafi zaktywizować tylko niewielką ilość uczniów;
8) nie zawsze poprawnie posługuje się językiem obcym, popełnia błędy językowe i błędy wymowy;
9) nie potrafi dostosować języka do poziomu uczniów, a treść poleceń jest często niezrozumiała dla większości uczniów;
10) wykazuje niewłaściwy kontakt z uczniami i ma zasadniczo negatywny wpływ na aktywność i motywację uczniów;

11) ma poważne problemy z utrzymaniem dyscypliny w klasie;
12) nie dostrzega popełnionych przez siebie błędów, nie potrafi się zastosować do sugestii opiekuna i nie rokuje nadziei na rozwój swoich kompetencji.

KRYTERIA OCENY LEKCJI W RAMACH PRAKTYK

W ocenie lekcji prowadzonej przez praktykanta uwzględnia się cztery elementy: przygotowanie do lekcji, prowadzenie lekcji, relacje: nauczyciel – klasa – uczeń oraz użycie języka obcego.
W zakresie planowania i przygotowania do lekcji ocenia się między innymi:
1) solidność i zaangażowanie w przygotowanie do zajęć,
2) umiejętność doboru oraz formułowania celów,
3) przygotowanie poprawnie skonstruowanego planu lekcji z zachowaniem właściwych proporcji czasowych dla poszczególnych faz lekcji;

4) jakość materiałów pomocniczych;
5) adekwatność doboru materiałów;
6) umiejętność korzystania z podręcznika i innych pomocy dydaktycznych;
7) wykorzystanie przez słuchacza praktykanta jego własnych pomysłów – pomysłowość oraz kreatywność.

W zakresie prowadzenia lekcji zwraca się uwagę na szereg czynników takich jak: 1) kontekstualizacja lekcji i poszczególnych zadań;
2) umiejętność osiągania założonych celów;
3) efektywność poszczególnych faz lekcji;

4) zachowanie właściwych proporcji czasowych dla poszczególnych faz lekcji i zadań; 5) zróżnicowanie tempa lekcji;
6) różnorodność form wprowadzania, ćwiczenia i utrwalania materiału językowego; 7) odpowiedni dobór i gradacja materiały ćwiczeniowego;

8) sposoby aktywowania uczniów – motywowania ich do czynnego udziału w lekcji i aktywnego użycia języka;
9) sposób poprawiania błędów i podawania informacji zwrotnej;
10) stosowanie różnych form pracy np. praca w parach, zespołach, indywidualnie itp.; 11) efektywność wykorzystania materiałów i pomocy dydaktycznych i inne.

W zakresie relacji: nauczyciel – klasa – uczeń zwraca się uwagę na:
1) stosunek słuchacza praktykanta do uczniów, na pozytywny kontakt z uczniami;
2) otwartość i uprzejmość słuchacza w kontaktach z uczniami;
3) chęć udzielania pomocy;
4) zaangażowanie słuchacza w tok lekcji;
5) umiejętność właściwego reagowania na sytuację w klasie oraz sprawnego rozwiązywania zaistniałych problemów na bieżąco;
6) „elastyczność” słuchacza praktykanta w trakcie prowadzenia lekcji;
7) umiejętność posługiwania się głosem, gestem, mimiką;
8) umiejętność budowania motywacji, wzbudzania zainteresowania, przyciągania uwagi i jej utrzymania tak długo jak jest to konieczne;

9) sposób oceniania i nagradzania uczniów;
10) znajomość technik dyscyplinujących zachowanie uczniów i umiejętność ich efektywnego stosowania;
11) cechy osobowościowe i sposób zachowania, takie jak komunikatywność, empatia, taktowność, równowaga emocjonalna itp.

W zakresie użycia języka niemieckiego zwraca się uwagę na:
1) poprawność językową wypowiedzi słuchacza oraz czy wymowa słuchacza stanowi dobry model do naśladowania przez uczniów;
2) stosunek wypowiedzi w języku niemieckim do wypowiedzi w języku ojczystym;
3) dostosowanie sposobu formułowania wypowiedzi, doboru słownictwa i struktur gramatycznych do wieku i poziomu językowego uczniów;
4) umiejętność formułowania poleceń/instrukcji w sposób zrozumiały dla uczniów.

Praktyki psychologiczno-pedagogiczne organizowane przez INSTYTUT PEDAGOGIKI UNIWERSYTETU KOMISJI EDUKACJI NARODOWEJ